Chuột là loài động vật có vú, với sự phát triển phổ biến ở mọi châu lục trên thế giới. Chúng thích nghi với nhiều điều kiện thời tiết khác nhau, từ khí hậu nhiệt đới đến ôn đới. Dưới đây là cách phân loại chuột theo khu vực sinh sống.
Chuột nhắt thường sống ở nơi có khí hậu nhiệt đới như Châu Á, là loài chuột phổ biến nhất trong họ nhà chuột.
Kích thước: Chuột nhắt sở hữu ngoại hình nhỏ nhắn nhưng rất linh hoạt, với chiều dài trung bình khoảng 15-19 cm. Khi gặp nguy hiểm, chúng có thể tẩu thoát nhanh chóng.
Đặc điểm ngoại hình: Chuột nhắt có phần đầu nhọn, tai rộng, đuôi dài bằng phần thân và đầu. Chân của chuột nhắt nhỏ nhưng sắc nhọn. Lông của chúng màu xám, phần bụng thì lông màu trắng bạc. Chuột nhắt cái và đực gần như giống nhau hoàn toàn, chỉ khác bộ phận sinh dục.
Môi trường sống và thức ăn: Chuột nhắt thích sống ở những môi trường tối tăm, ít ánh sáng. Thức ăn chủ yếu của chúng là ngô, khoai, thóc, và đồ ăn của con người. Bạn có thể bắt gặp chuột nhắt làm tổ ở các góc bếp, trần nhà,…
Các loài chuột leo trèo phân bổ ở khu vực Châu Phi, với sức sống vô cùng mạnh mẽ.
Đặc điểm bên ngoài: Lông của chuột leo trèo có màu xám nâu, có sọc đen dọc lưng. Đuôi của chúng ngắn, giúp thăng bằng khi di chuyển.
Thức ăn và môi trường sống: Thức ăn chủ yếu của loài chuột này là côn trùng sống trên cây, và một món ăn yêu thích là trứng chim. Chúng thường sống tại các thân cây lớn và làm tổ bằng các nhành cây khô.
Chuột ngũ cốc sống chủ yếu ở vùng khí hậu Châu Âu, xuất hiện ở nhiều cánh đồng.
Đặc điểm bên ngoài: Trọng lượng của chuột ngũ cốc khoảng 5-7 gram, chiều dài cơ thể 14-15 cm. Lông của chúng có màu nâu đỏ, bụng màu trắng và đuôi không có lông.
Nguồn thức ăn: Tổ của chuột ngũ cốc thường ở xa mặt đất, làm bằng cỏ trên các thân cây mềm. Chúng ăn ngô, lúa mì, khoai tây và các loại hạt.
Chuột cỏ sống rất nhiều ở những bãi cỏ rộng lớn, xanh tươi vùng Châu Mỹ.
Đặc điểm: Đây là loài chuột duy nhất ngủ tránh rét vào mùa đông, có 18 chiếc răng và có thể bật nhảy dài 3-15 cm. Chúng di chuyển bằng hai chân sau linh hoạt.
Môi trường sống và thức ăn: Chuột cỏ thường sống độc lập, tổ của chúng được đào dưới lòng đất và làm bằng cỏ. Chúng ăn cỏ và các loại hạt.
Các loài chuột phổ biến ở Việt Nam bao gồm chuột cống, chuột nhà và chuột đồng. Chúng có thể được phân biệt qua các đặc điểm cơ thể và môi trường sống.
Chuột nhà sinh sống chủ yếu ở các nhà bằng mái cọ, mái gỗ ở Việt Nam.
Kích thước: Chuột nhà khá nhỏ, đầu và chân cũng nhỏ. Tuy nhiên, chúng di chuyển rất linh hoạt và lục lọi mọi đồ đạc trong nhà.
Thức ăn: Thức ăn chính của chuột nhà là hạt ngô, bí, táo, ổi, khoai, sắn. Chúng làm tổ ở những nơi ít ánh sáng để tránh bị phát hiện.
Chuột đồng dễ dàng bắt gặp tại các vùng đồng quê Việt Nam.
Kích thước: Chuột đồng có thân hình nhỏ, dài 8-10 cm, đuôi dài 7-9 cm. Chuột đồng trưởng thành nặng khoảng 20-25 gram, con đực thường to hơn con cái khoảng 5 gram.
Môi trường sống và thức ăn: Chúng thích chạy nhảy, tìm kiếm thức ăn và đào hang ở đồng. Ổ của chúng thường được lót bằng thân cây mềm và rơm. Thức ăn chính là đậu, ngô, khoai, sắn. Chúng cũng ăn ốc sên, côn trùng và giun để bổ sung protein.
Chuột cống có kích thước cơ thể lớn hơn so với chuột nhà và chuột đồng.
Kích thước: Một con chuột cống trưởng thành thường có cân nặng trung bình khoảng 0,5-0,6 kg.
Môi trường sống và thức ăn: Chuột cống sống dưới mặt đất bằng cách đào hang, xây tổ ở những nơi ẩm ướt. Chúng ăn tạp, thích mày mò đồ ăn thừa của con người. Mỗi đợt sinh sản của chuột cống có thể đẻ từ 10-12 con.
Chuột chù, hay còn gọi là chuột chù ngắn đuôi, có kích thước nhỏ hơn nhiều so với các loài chuột khác. Kích thước của chuột chù thường như sau:
Kích thước: Chiều dài cơ thể chuột chù từ 5 đến 10 cm, tùy thuộc vào loài cụ thể. Chiều dài đuôi của chuột chù khá ngắn so với cơ thể, thường chỉ dài từ 2 đến 5 cm. Trọng lượng chuột chù nhẹ, với trọng lượng chỉ từ 3 đến 15 gram.
Thức ăn và môi trường sống: Chuột chù là loài ăn tạp, nhưng chúng chủ yếu ăn các loại thức ăn có nguồn gốc động vật. Chế độ ăn uống của chuột chù bao gồm: Côn trùng, thực vật, động vật không xương sống. Chuột chù thường sống trong hang hoặc các khe nứt trong đất, chúng có thể tự đào hang hoặc sử dụng các hang bỏ hoang của các loài động vật khác. Chúng là loài động vật hoạt động mạnh về đêm và có thói quen săn mồi vào ban đêm khi có ít sự quấy rối từ các loài săn mồi khác.
Chuột là loài động vật gặm nhấm, thuộc họ Muridae. Chúng có kích thước nhỏ, bộ lông mềm mượt và đôi tai to. Chuột có thể sống ở nhiều môi trường khác nhau, từ các khu vực đô thị đến vùng nông thôn, rừng rậm và sa mạc. Một số đặc điểm chung của các loài chuột bao gồm:
Khả năng sinh sản nhanh: Chuột có thể sinh sản rất nhanh, với mỗi lứa đẻ từ 5-10 con. Chuột cái có thể sinh sản nhiều lứa trong một năm, khiến cho quần thể chuột có thể gia tăng nhanh chóng.
Khả năng thích nghi cao: Chuột có khả năng thích nghi cao với các điều kiện môi trường khác nhau. Chúng có thể sống sót trong những môi trường khắc nghiệt, từ lạnh giá đến nóng bức.
Khả năng tìm kiếm thức ăn: Chuột là loài ăn tạp, có thể ăn mọi thứ từ thực vật, côn trùng đến thức ăn thừa của con người. Chúng có khả năng tìm kiếm thức ăn rất giỏi, kể cả trong những môi trường khó khăn.
Chuột có thể gây ra nhiều vấn đề cho con người, từ việc phá hoại mùa màng, làm hỏng các công trình xây dựng đến việc truyền nhiễm các bệnh nguy hiểm. Một số bệnh do chuột truyền nhiễm bao gồm:
Bệnh dịch hạch: Do vi khuẩn Yersinia pestis gây ra, lây lan qua bọ chét sống trên chuột.
Bệnh sốt xuất huyết do chuột: Do vi rút Hantavirus gây ra, lây truyền qua tiếp xúc với nước tiểu, phân, nước bọt của chuột.
Bệnh leptospirosis: Do vi khuẩn Leptospira gây ra, lây lan qua nước tiểu của chuột nhiễm bệnh.
Để giảm thiểu tác động của chuột, cần áp dụng các biện pháp phòng chống chuột hiệu quả:
Các loài chuột trên thế giới và ở Việt Nam rất đa dạng về hình dạng, màu sắc và môi trường sống. Hiểu rõ về chúng không chỉ giúp chúng ta bảo vệ sức khỏe mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Nếu bạn quan tâm đến việc phòng chống chuột hoặc muốn tìm hiểu thêm về các loài động vật khác, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và cách phòng chống chuột hiệu quả nhé.
Bài viết này GreenXperts cung cấp một cái nhìn tổng quan về các loài chuột phổ biến trên thế giới và Việt Nam, hy vọng giúp bạn có thêm kiến thức và hiểu biết về thế giới động vật nhỏ bé này.